Seminarium naukowe „Śląsk Cieszyński – małe ojczyzny i ich losy” odbyło się 21 maja 2016 r. w budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Jasienicy, Filia GOK Rudzica. W trakcie spotkania dyskutowano na temat tradycji, kultury i historii Śląska Cieszyńskiego. Spotkanie poświęcone było społecznościom lokalnym na Śląsku Cieszyńskim i regionowi jako całości. Wśród zaproszonych gości pojawili się przedstawiciele kilku ośrodków naukowych.
Pierwszy głos zabrał Wójt Gminy Jasienica, Pan Janusz Pierzyna, który wspomniał o roli małej ojczyzny w życiu człowieka. Poruszył także kwestie związane z rozwojem współpracy transgranicznej i rozwojem gminy jako całości.
Następnie głos zabrała Prezes Towarzystwa Miłośników Rudzicy – Pani Teresa Marekwica, która opowiedziała o działalności Towarzystwa, jego roli dla społeczności lokalnej, w szczególności dla promocji tradycji i kultury lokalnej i regionalnej.
Później wypowiedział się poeta i artysta mieszkający w Rudzicy, Pan Juliusz Wątroba, który mówił o tradycji i roli historii. Wskazał na problem „rozmywania” się małych ojczyzn i zanikania gwary. Następnie zaproszeni do udziału naukowcy przedstawili referaty, w których poruszali problematykę związaną z omawianym regionem.
Dr Marcin Biernat z Komitetu Organizacyjnego Seminarium Naukowego otwiera spotkanie
Wójt Gminy Jasienica, mgr inż. Janusz Pierzyna wita gości
Prezes Towarzystwa Miłośników Rudzicy mówi o działalności Towarzystwa i roli w podtrzymywaniu i promowaniu lokalnej kultury i tradycji
Janusz Wątroba, poeta i artysta, mówi o roli historii, dzięki której „możemy mieć do czego wracać”
Dr inż. Łukasz Wróblewski mówił o roli nowych mediów w promocji instytucji kultury. Zwrócił uwagę na specyfikę młodego pokolenia, które jest niecierpliwe, ciekawe świata, ale jednocześnie szybko się nudzi. Tym samym istnieje potrzeba wykorzystania kanałów komunikacyjnych, popularnych wśród młodych ludzi do promowania kultury lokalnej i regionalnej. Przedstawił przykłady zastosowania nowych mediów w komunikacji marketingowej.
Dr Rafał Cekiera zaprezentował wyniki swoich badań ksiąg wotywnych z kaplicy św. Wendelina, które jest popularnym miejscem pielgrzymkowym w Rudzicy. Mówił o kulcie św. Wendelina przedstawiając krótki rys historyczny, a także samą postać i zasięg geograficzny tego kultu. Dolina św. Wendelina przyciąga pielgrzymów z całej Polski i z wielu krajów na świecie. Są to pielgrzymki zarówno indywidualne jak i grupowe.
Dr Justyna Kijonka omówiła wyniki swoich badań tożsamości Górnego Śląska, ze szczególnym uwzględnieniem tego, jak widziany jest ten region z oddali. W swoim wystąpieniu skupiła się na trzech kwestiach poruszanych w badaniach tożsamości, a mianowicie miejscu, ludziach i wartościach. Wskazała, iż ludzie w ciągu swojego życia stają coraz bardziej dumni, że pochodzą ze Śląska.
Dr Jarosław Legięć przedstawił refleksję nad człowiekiem Śląska Cieszyńskiego z perspektywy filozoficznej. Odwoływał się też do swojego doświadczenia, jako osoby „stąd”, czyli Stela. Zwrócił uwagę, że bycia człowiekiem Śląska Cieszyńskiego należy się nauczyć oraz powiedział w jaki sposób to czynić. Zasygnalizował dużą rolę rodziny i nauczycieli w tym procesie. Przypomniał także, że nowe media służą jedynie przybliżeniu kultury, czy tradycji, ale nie pozwalają jej poczuć, ani przeżyć. Swoje wystąpienie zakończył stwierdzeniem, że brak jest obecnie „idei dla Śląska Cieszyńskiego”, jednocześnie twierdząc, że powinien to być człowiek, historia i tradycja, a nie polityka, czy ekonomia.
Zaproszeni goście (od prawej): dr inż. Łukasz Wróblewski, dr Rafał Cekiera, dr Justyna Kijonka, dr Jarosław Legięć
Dr inż. Łukasz Wróblewski podczas wystąpienia na temat roli nowych mediów w komunikacji marketingowej instytucji kulturalnych
Dr Rafał Cekiera mówi o lokalnym miejscu pielgrzymkowym – Dolinie św. Wendelina
Dr Marcin Biernat mówił o projekcie badawczym realizowanym w Rudzicy. Przedstawił konkluzje z badań nad pamięcią zbiorową, a w szczególności na miejsce lokalnych obiektów sakralnych w tej pamięci. Następnie przedstawił refleksję po przeprowadzonych badaniach młodych mieszkańców wioski, którzy brali udział w konkursie szkolnym „Rudzica – tu mieszkam, uczę się i spędzam czas”. W swoich pracach (rysunki, fotografie) uczniowie wskazali na istotne miejsca w społeczności. Wśród nich znalazły się: szkoła, kościół parafialny oraz Dolina Św. Wendelina, która jest postrzegana jako wyróżnik tej miejscowości.
Po wystąpieniach prelegentów doszło do dyskusji, w której poruszono problem edukacji regionalnej młodego pokolenia, roli Towarzystwa Miłośników Rudzicy w promocji tradycji i kultury lokalnej i regionalnej. Zastanawiano się również, czy media mogą pomagać kultywować kulturę. Zwrócono uwagę na potrzebę pielęgnowania gwary i potrzebę odradzania kultury.
