Ankieta pocztowa jest jedną z technik badań ankietowych. Chociaż można odnieść wrażenie, że czasy świetności ma już za sobą, to nadal do niewątpliwych zalet ankiety pocztowej należą niskie koszty badania i możliwość dotarcia do trudno dostępnych respondentów.
Technika ta polega na wysłaniu respondentom kwestionariusza ankiety do samodzielnego wypełnienia, który następnie należy odesłać nadawcy. Do kwestionariusza dołączony jest list wprowadzający, w którym badacz wyjaśnia cele badania, jego znaczenie i formułuje oczekiwania wobec respondenta. Często dołącza się również kopertę z adresem zwrotnym.
Główną wadę ankiety pocztowej stanowi duży wskaźnik odmów udziału w badaniu (a więc niski odsetek zwrotów). Jednak nie jest to jedyna wada. Inną jest niewiedza badacza w jakich warunkach został wypełniony kwestionariusz i kto go wypełnił. Nie może on także otrzymać ani udzielić dodatkowych wyjaśnień respondentowi w sytuacji kiedy są potrzebne. Ankieta pocztowa nie będzie również użyteczna w badaniach, w których liczy się szybka i spontaniczna odpowiedź (por. Szreder 2004: 155-157).
Najczęściej występujące błędy przy ankiecie pocztowej (por. Mangione 1999: 17-18):
- niepoprawny dobór próby – użyta do badania lista osób jest niekompletna, przestarzała lub wybrano niewłaściwą listę;
- możliwość skrzywienia próby – błąd wynikający z tego, że część respondentów nie odpowiedziała na ankietę. Jeśli osoby, które odpowiedziały na ankietę, różnią się w znaczący sposób od tych, które nie odpowiedziały, wyniki ankiety będą zniekształcone;
- niepełne lub nieprawdziwe odpowiedzi – respondenci mogą pozostawić pytania bez odpowiedzi albo nie zrozumieć instrukcji;
- niezrozumienie przez respondentów pytań w ankiecie – w badaniach ilościowych każdy respondent powinien rozumieć pytanie w taki sam sposób i być w stanie udzielić na nie odpowiedzi. Pytania należy sformułować jasno i zrozumiale i nie liczyć na dobrą pamięć respondenta.
BIBLIOGRAFIA
- Babbie, Earl. 2003. Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Mangione, Thomas. 1999. Ankietowanie pocztowe w badaniach marketingowych i socjologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Szreder, Mirosław. 2004. Metody i techniki sondażowych badań opinii. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
